آیا داعش خارج از بازی سیاست کنونی است؟
مهدی معافی
از منظر سیاسی چگونه می‌توان شرایط ظهور داعش را فهمید؟ چگونه در دوره‌ی معاصر ما چنین پدیده‌ی سیاسی‌ای ظهور می‌کند؟ من می‌خواهم به سراغ بنیادی‌ترین واحد سیاسی، شهروند نه، بلکه به سراغ نظام‌های سیاسی دوره‌ی مدرن یا به تعبیر بهتر رژیم سیاسی مسلط دوره‌ی مدرن، یعنی دولت ـ ملت بروم و ظهور داعش در دوران مدرنیته‌ی متأخر را به ظهور دوباره‌ی بحران دولت ـ ملت نسبت دهم.
رد سنت فقهی ـ فکری ـ عرفانی دین‌داران توسط بنیادگرایی
سید مرتضی هاشمی مدنی*
فرق اعضای گروه داعش با سایر مؤمنان چیست؟ بسیاری از گزاره‌هایی که تندروهای داعش برای توجیه کارهای خود به‌کار می‌برند، گزاره‌هایی است که کم‌تر مؤمنی آن‌ها را نمی‌پذیرد (چه از اهل سنت و چه شیعه و حتی دیگر ادیان ابراهیمی). کسانی که به اسلام سیاسی باور دارند، حتی بیش‌تر از اکثریت مؤمنان غیرسیاسی می‌توانند با داعشیان موافق باشند؛ مثل آیاتی از قرآن که به «مقاتله» با کفار دعوت می‌کند یا این‌که ما باید به فکر زندگی مؤمنانه‌ی خود باشیم «و لو کره الکافرون». پس تفاوت کجاست؟ این‌جا می‌خواهم استدلال کنم که یک تفاوت عمده میان دین‌داران سنتی و بنیادگرا در نوع نگاه (نه به امر قدسی و وحی که) به امر غیرقدسی و انسانی است. یعنی داعشیان سنت فقهی و فکری و فلسفی و عرفانی (که حاصل کار انسان‌های غیرمعصوم اما دین‌دار است) را نادیده می‌انگارند.
